A2 – Zuberoa

Zuberoa Euskal Herriko probintzia bat da, denen artean ttipiena eta biztanle gutien dituena: 17.018 zuberotar baizik ez dira. Euskal Herriko ipar ekialdean da, Pirinioetako iparraldean. Hiriburua Maule-Lextarre da. Zuberoan hiru erliebe mota bereizten dira: iparraldean, ordokiak dira nagusi; erdialdea menditsuagoa da, oihan zabalekin, eta hegoaldean Pirinio mendiak dira, baita Iratiko oihana ere.
Zuberoako jatorrizko hizkuntza euskara da. Hango euskalkiak zuberera izena du. Hala ere, euskarak gibelera egin du, eta euskaldunen ehunekoa gero eta apalagoa da: 1866-2001 urteetan biztanleen % 65 euskaraz mintzatzen zen. Gaur egun, aldiz, % 23.
Pastorala Zuberoan egiten den herri-antzerkia da, herriko plazan muntatzen den antzeztoki edo triate baten gainean. Antzezpena hasieratik amaiera arte bertsoz kantatzen da, zubereraz.
Duela guti arte herriko gizonek bakarrik, edo gutitan herriko emazteek bakarrik, antzezten zuten, baina azken urte hauetan gizon-emazteek parte hartu dute. Antzerki emanaldian süjeta edo pertsonaia nagusi baten bizitza kontatzen da eta gaiztoen eta onen arteko borroka baten inguruan antolatzen da kontakizuna.
Zuberoako maskaradak Zuberoako ihauteriak dira, dantza eta antzerkia lotzen dituztenak. Jatorri zaharra eta ezezaguna dute.
Garai batean laurogei dantzarik parte hartzen zuten. Gaur egun, hogeik osatzen dituzte maskaradak eta, lehen ez bezala, emazteek ere parte hartzen dute.

Hiztegia
ordoki: (fr. plaine)
euskalki: (fr. dialecte de la langue basque)
herri-antzerki: (fr. théâtre populaire)
ihauteri: (fr. carnaval)

Iturria: https://eu.wikipedia.org/wiki/Zuberoa#Kultura
(Ikasek moldatua)